මතු බුදුවන අපේ ආචාර්ය දෙයියා.

සාමාන්‍යයෙන් ලංකාවෙ විශ්ව විද්‍යාලයක දේශකයෙක් වෙනව කියන්නෙ තමන්ගෙ ඉගනීම හරියටම කරල එතනින්ම ගමන ආරම්භ කරන කෙනෙක්. ඒ වගේම අධ්‍යාපනය පැත්තෙන් හොඳ "මීටර්" තමයි මේ තැන්වලට එන්නෙ. ඒ වගේම මේකෙ තවත් පැත්තකුත් තියනව. විශ්ව විද්‍යාලය තුලදී දේශපාලනය සහ අනෙකුත් පොදු වැඩ කරන(කට තියන) උදවිය සාමාන්‍යයෙන් ඉගෙනීමෙන් ඉස්සරහට යන අවස්තා දුලබයි. වෙනත් විදියකට කියනව නම් "හොඳට විභාග පාස් කරන එවුන්" බොහෝවිට "පොත් ගුල්ලෝ". මේ නිසා ඇතිවන අනිවාර්ය ප්‍රතිඵලයක් තමයි විශ්ව විද්‍යාල ආචාර්යවරු දැනුම කොතරම් තිබුනත් ඉගැන්වීමේ හැකියාවෙ දුර්වල වීම. කලා විශය ධාරාවන් වල මේ තත්වය නැතත් විද්‍යා-ගණිත විශය ධාරාවන් වල මේ අවුල තදින්ම තියනව කියල මම දන්නෙ අත්දැකීමෙන්. මේ කියන්න යන්නෙ විශ්ව විද්‍යාලෙ ආචාර්යවරු ගැන මතකයන් ටිකක්.

මම විශ්ව විද්‍යාලයට යන අවස්තාව වෙනකොට කොම්පීතරයක් අල්ලල වත් තිබුනෙ නෑ. අපිට පලමු අවුරුද්දෙදි තිබුන මූලික පරිගණක පාඨමාලාවක්. කරුමෙකට වගේ මේකෙ දේශකයන් සහ උදව්වට හිටිය "ඩිමෝ"ල අපිට ඉගැන්නුවෙ අපි පරිගණක දැනුම පරතෙරටම ගියපු එවුන් කියල හිතාගෙන. පොඩ්ඩ වරදිනකොට මේ උදවිය කෑගහන්නෙ බාලාංශ පන්තියක වගේ.(මේකට විරුද්ධව අපි උද්ඝෝෂණයකුත් කලා). එක දවසක පාඩම උනේ "එම්එස් වර්ඩ්". ඉතිං අපේ ආචාර්යතුමත් ඇවිල්ල මොකක්දෝ කියල දෙනව. ඊට පස්සෙ මට කියනව අරක කරන්න මේක කරන්න කියල. මට මෙව්ව ග්‍රීක් වගේ. ඊට පස්සෙ ලඟ හිටිය එකෙක් "අන්ඩූ" ගැන කියල දුන්න. ඊට පස්සෙ මම කරන්නෙ ආචාර්යතුමා කියලදීල එහාට මෙහාට වෙන අතරේ අන්ඩූ කරල ගත්ත අයිටම් එකේ පොඩි වෙනසක් කරල පෙන්නන එකයි.

ආචාර්යවරු කිව්වම කටපුරා නම කියන්න පුළුවන් කෙනෙක් ඉන්නව. ඒ තමයි ආචාර්ය.......(අහවලා). අපි කියන්නෙ "දෙයිය" කියල. ගණිත අංශයේ උගන්වපු මෙතුමාට කවුරුවත් දොසක් කිව්වෙ නෑ. ළමයින් ගැන බොහොම කාරුණිකව බලපු කෙනෙක්. දේශනයේ අන්තිම දවසට හදන ගනන් කිහිපය "ලඟින් යන" ගනන් දෙක තුනක් විභාගයට එනවම තමයි. එක සැරයක් මමයි මගේ යාළුවෙක් වෙච්ච වාසෙයි ගියා මේ ආචාර්යතුමා මුනගැහෙන්න. විභාගෙ තියෙන්නෙ හෙට! කලින් දවසෙ දේශනයට නොගිය අපි එදා කියල දීපු ගනනක් අරගෙන‍ තේරුම්ගන්න උත්සාහ කලත් හරිගියේ නෑ. ඊට පස්සෙ පුස්තකාලයට ගිහිල්ල පොතක් අරගෙන පෙරලනකොට අහම්බෙන් වගේ දැක්ක ඒවගේ ගනනක්. ඒක ඉන්දියාවේ කේරලයේ කවුදෝ ලියපු සංඛ්‍යානය පොතක්. කලින් දවසෙ කියල දීල තියන ගනනම උස්සගෙන යන්න බැරිකමට අපි මේ ගනන කොල කෑල්ලක ලියාගෙන ගියා "දෙයිය" ලඟට. අපි යනකොට මෙන්න දෙයිය ඉන්නව කොරිඩෝවක මේසයක් පුටුවක් දාගෙන. මොනවදෝ කුරුටුගාපු අත් පිටපත් වගයකුත් තිබුන. අපි අතර ඇතිවුන කතාබහ මෙහෙමයි,

දෙයිය: ළමයි මොකද?
අපි: සර් මේ..... ගානක් අහගන්න.
දෙයිය: ෆස්ටියර්ද?
අපි: නෑ සර්,..... සෙකන්ඩියර්. (කෙහොමද අපි ගැන සර්ගෙ මතකය. දේශන වලට හොඳ සහභාගීත්වය තමයි)
දෙයිය: ආ..... හෙට නේද විභාගෙ. දැන්ද පාඩම් කරන්නෙ?(අත් පිටපත් ගොන්න පෙන්වමින්) මේ තියෙන්නෙ පේපර්එක. පුළුවන් නම් බලාගන්න.
අපි: හී..හී... මේ ගාන සර්.
දෙයිය: (පුදුමයෙන්) මේ ගාන ඔයාලට කොයින්ද?
අපි: සර් ඕක කේරලයේ අහවල් පොතේ අහවල් පිටුවෙ තිබුනෙ.

කතාව එතනින් ඉවරයි. ගාන හදන හැටි එතුමා යසට කියල දුන්න. පස්සෙ දවසෙ උදේ විභාගෙට ගිහිල්ල බලනකොට ඒ ගනන කිසිම වෙනසක් නැතුව මෙන්න ප්‍රශ්න පත්තරේ!

දෙවනි සිද්ධිය උනේ මගේ යාලුවො දෙන්නෙකුට. ඒ දවස්වල මොකක්දෝ විශයකට අදාලව ප්‍රොජෙක්ට් එකක් කරන්න තියනව. මේ ප්‍රොජෙක්ට් එකකට ළමයි දෙන්නෙක් ඉන්නව. සාමාන්‍යයෙන් හොඳට ඉගනගන්න කෙනෙක් සෙට්වුනොත් අනෙත් එකාත් ගොඩ. කරුමෙකට වගේ අපේ රූම් එකේම හිටිය එවුන් දෙන්නෙක් එකට සෙට්වුනා.(එකෙක් මගේ බයික්එක උස්සපු පාප මිත්‍රයා චන්දරේ. අ‍නිත් එකා පැය ගනනාවක් කලින් පන්තියකට ගිය බුරා!) නියමිත කාලෙ අවසන් උනත් එකෙක්වත් වැඩේට අතගැහුවෙ නෑ. කාලෙකට පස්සෙ දෙන්න සෙට්වුනා ආචාර්යතුමා ලඟට යන්න. කතාවුනේ මෙහෙමයි,

බුරා: මොනවද බං සර් ලඟට ගිහිල්ල කියන්නෙ?
චන්දරේ: මම ‍කියන්නං මෙහෙම. මම කියනව උඹලගෙ මල්ලි නැතිවුනා කියල. එයා හොයන්න ගිය නිසා පරක්කු උනා කියමු.
බුරා: හා!

ඔන්න දෙන්න ගියා ආචාර්යතුමා ලඟට. ඊට පස්සෙ කතාව මෙහෙමයි.

ආචාර්යතුමා: ආ..... ඔයාල එනකං තමයි මම හිටියෙ. ඇයි ප්‍රොජෙක්ට්එක කරන්නෙ නැත්තෙ. ඔය දෙන්න විතරයි භාරදීල නැත්තෙ.
බුරා: සර් මෙයාගෙ මල්ලි නැතිවුනා ඒකයි පරක්කු උනේ.
ආචාර්යතුමා: මල්ලි මොනව වෙලාද නැතිවුනේ.
බුරා: නෑ සර් නැතිවුනා කිව්වෙ ගෙදරින් ගිහිල්ල. එයාට පොඩි මොලේ අප්සට් ගතියක් තිබ්බ. ඒකයි.
ආචාර්යතුමා: හා.... එහෙනං ඉක්මනට ප්‍රොජෙක්ට් එක කරල භාරදෙන්න.

චන්දරේ හදපු බොරුව බුරා අයිති කරගත්තෙ එහෙමයි. පස්සෙදවසක ආයෙත් දෙන්න යනව ආචාර්යතුමා මුනගැහෙන්න. ප්‍රොජෙක්ට් එකේ ගැටළුවක්. යනකොට ආචාර්යවරු දෙන්නෙක්ම ඉන්නව. ගැටළුව ලිහාගන්න බැරුව දෙන්න තර්ක කරනව සූත්‍රලියනව වැඩ කෝටියයි. අන්තිමට ඒ දෙන්නම ප්‍රොජෙක්ට්එක ගොඩදැම්ම. යාලුවන්ට තිබුනෙ "බලා ලිවිල්ලක්" විතරයි.

ඊලඟ කතාව අපේ තවත් ආචාර්යතුමෙක් ගැන. මෙයාගෙ තියන විශේෂත්වය තමයි කියන කිසිම දෙයක් පැහැදිලි නැති වීම. වොයිස්එක හෙනම අවුල්. දවසක් දේශනය අතරේ ශාලාවෙ පිටුපසට අත දික්කරල කියල තියෙන්නෙ,

"හ්ව්ලිමරදන්ග්"

මේක අහපු පිටිපස්සෙ හිටිය එකෙක් නැඟිටල ගිහිල්ල ඇරෙමින් වැහෙමින් තිබුන දොර වහල ආව. ඒත් ආචාර්යතුමා අහල තියෙන්නෙ

"ඔය පිටිපස්සෙ ඉන්න අයට ඇහෙනවද" කියන එක.

අන්තිම සිද්ධිය උනේ අපේ සීනියර් බැච්එකේ අයියල දෙන්නෙකුට. මේ දෙන්නට කාලෙකට පස්සෙ අදහසක් පහලවෙලා ලෙක්චර් එකකට යන්න. දෙන්න එක්ක ගිහිල්ල තියෙන්නෙ විනාඩියක් දෙකක් පරන්‍ක්කු වෙලා. යනකොට දොර වහල තියනවලු. කෝකටත් කියල දොරේ අගුල කැරකුවලු. ම්හු! ඇරෙන්නෙ නෑ. මේ අතරේ දේශනය කරන ආචාර්යවරිය අනිත් දොරෙන් එන්න කියල සඥා කලා. ඇතුලට ආවම කතාබහ මෙහෙමයි.

ආචාර්යවරිය: ඔය දෙන්න අන්තිමට ලෙක්චර් ආව දවස මතකද?
අයියල: ........
ආචාර්යවරිය: ඔය දොර, ඔය විදියට වහල තියෙන්නෙ ගිය අවුරුද්දෙ ඉඳල.