වරාය නගරය සහ රටේ ප්‍රතිපත්ති

අද උදෑසන ඇසුන ප්‍රවෘත්තියකින් කියවුනු පරිදි ඔබාමාගේ ඡන්ද පොරොන්දුවක් වන ග්වන්තනමෝ සිර කඳවුර ඉවත් කිරීමේ වැඩසටහනට, ජනාධිපතිවරයාගේ ප්‍රතිවාදී රිපබ්ලිකන් නියෝජිතයන්ගේ සහය නොලැබීම නිසා එම වැඩසටහන බලාපොරොත්තු වූ තරම් සාර්ථක වන ලකුණු පෙනෙන්නට නැත. අනෙක් අතට මීට හාත්පසින්ම වෙනස්, ලංකාවේ සිදුවන්නේ ආණ්ඩු මාරුවකට පසු දේශපාලන සිරකරුවන් පමණක් නොව මිණීමරුවන්, මංකොල්ලකාරයන්, මහා පරිමාණ මත්ද්‍රව්‍ය ජාවාරම්කරුවන්, ස්ත්‍රී දූෂකයන් වැනි අපරාධකාරයන් පවා දේශපාලනයේ ආනුභාවයෙන් නිදහස ලැබීමයි. දේසේ හැටියට වැඩ සිදුවන්නේ එලෙසිනි.

කොළඹ වරාය නගරය සම්බන්ධයෙන් ලංකාව හා චීනය අතර මේ දිනවල ඇත්තේ සීතල යුධ තත්වයක් වැනි මොකක්දෝ එකකි. මහින්ද ජනාධිපතිවරයාගේ කාලයේ ආරම්භවූ මෙම ව්‍යාපෘතිය ගැන වාද විවාද බොහොමයකි. ව්‍යාපෘතියට අදාල පරිසර වාර්තාවන්ට අනුව මෙයින් දැඩි පරිසර හාණියක් සිදුවන බවත්, ආරම්භක අවස්ථාවේ ඒ සම්බන්ධයෙන් නිසි ඇගයුමක් නොතීබූ බවත් ප්‍රධාන චෝදනාවකි. සමහර විට එය සත්‍ය වියහැකිය. පරිසර වාර්තා පමණක් නොව එකල සිදුවූ සෑම දෙයක්ම ලොක්කාගේ ඕනෑකම මත සිදුවිය. එහි වන්දිය දැන් ගෙවීමට සිදුව ඇත්තේ වත්මන් ආණ්ඩුවටය. ඒ, උනු නිසා බොන්නත් බැරි කිරි නිසා අහක දමන්නත් බැරි චීන කිරිවල හැටිය.

ඉහතින් සඳහන් කල ඇමෙරිකාවේ සහ ලංකාවේ සහ ලංකාවේ උදාහරණ වලින් පෙන්වන්නේ රටක ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනයේ ඇති වැදගත්භාවයයි. ආණ්ඩු මාරුවන විට අංශක එකසිය අසූවකින් කරකවා පොලවේ ගසනු වෙනුවට යම් මෘදුභාවයකින් රාජ්‍යයේ කාර්යන් කරගෙන යාමට මෙයින් ඉඩකඩ සලසාගත හැකිය. විදේශයන් සමඟ සිදුවන ගණුදෙනු මෙහිදී ප්‍රධාන තැනක් ගනී. අතීතයේ තිබූ ආණ්ඩු මාරු සමඟ ප්‍රතිපත්ති වෙනස්වන ක්‍රමය ගෝලීයකරණයත් සමඟ අවසන් විය. ආණ්ඩු වෙනස්වූ පමණින් රජය හා විදේශයන් අතර ඇතිකරගන්නා ගිවිසුම් ඉරාදැමීමට මේ යුගයේ හැකියාවක් නැත. ලංකාවේ දැන් පවතින්නේ රාජ්‍යක් ලෙස ප්‍රතිපත්තියක් සකසාගැනීමට සුදුසු කාලයකි. ඡන්ද විමසීමක් ජයගැනීමට තරම් සෑහෙන තරමේ පාර්ලිමේන්තු නියෝජනයක් ඇති ජාතික(?) ආණ්ඩුවක් රට පාලනය කරන මේ අවස්ථාවේ මෙවැන්නක් සම්මත කරගැනීම අසීරු කරුණක් නොවේ. යම් මට්ටමක හෝ ලිබරල් ලක්ෂණ ඇති එජාපයත් එහි නායකයාත්(?) බලයේ සිටීම අමතර සුදුසුකමකි.

මූලිකව මෙරටෙහි ප්‍රතිපත්ති සැකසිය යුතු අංශ කිහිපයකි. ඉහතින් කතාකල විදෙස් සම්බන්ධතා වලට අමතරව අධයාපන ක්‍ෂේත්‍රය විශේෂය. සුද්දා හඳුන්වාදුන් පසු වසර කිහිපයකට වරක් පෙළපොත් පමණක් සංශෝධනය වන අධ්‍යාපන ක්‍රමය ඒ අතරින් ප්‍රධානය. ආර්ථික-නිෂ්පාදන අරමුණු වෙනුවෙන් හෝ අඩුම තරමින් ලෝකයට පුහුණු ශ්‍රමිකයන් සැපයීමටවත් හැකි ආකාරයේ අධ්‍යාපන ක්‍රමයක් අප රටෙහි සකස් වියයුතුය.

අධ්‍යාපනය තරමටම වැදගත් සහ පසුගිය දිනවල විවේචනයන්ට ලක්වූ රාජ්‍ය සේවය, ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනය වියයුතු මූලික ක්‍ෂේත්‍රයකි. ආණ්ඩු මාරුවන විට දේශපාලනඥයන්ගේ හෙංචයියන්ගෙන් පිරී යන රාජ්‍ය සේවය සඳහා ප්‍රතිපත්තියක් සකස්වීම මහජනතාව මත පැටවෙන බර සැහැල්ලු කිරීමකි. අවශ්‍ය ප්‍රමාණය ඉක්මවා ගිය රාජ්‍ය සේවය අඩුකිරීම පටන්ගත යුත්තේ බඳවාගැනීම් නැවැත්වීම, රාජ්‍ය සේවකයන් පාර‍ට ඇදදැමීම හෝ එසේත් නැතිනම් ඔවුන්ගේ වරප්‍රසාද කප්පාදු කර වැඩවර්ජන සිදුවන තැන‍ට තල්ලු කිරීමෙන් නොව ඒ වෙනුවෙන් සියල්ලන්‍ටම එකඟ වියහැකි ප්‍රතිපත්තියක් සැලසුම් කිරීමෙන්ය. දැනට සිටින කාඩරය එසේම සිටියදී ඉලක්කම් කිහිපයක් සංශෝධනය මඟින් මෙය සිදුකිරීම අපහසු නැත. අවුරුදු පහකින් හෝ දහයකින් රාජ්‍ය සේවකයන් ප්‍රමාණය ක්‍රමිකව අඩුකිරීමේ ක්‍රමයක් ‍සාදාගැනීම හිතකරය.
‍
මෙවන් ප්‍රතිපත්ති ජාතික වශයෙන් සැලසුම් කලහැකි අංශයන් බොහෝය. ඒ සඳහා අවශ්‍ය වන්නේ අවංක උවමනාව පමණකි. සෑම ප්‍රතිපත්තියක්ම සංශෝධනය කර එය ඒඒ නීති පද්ධතීන්වලට ඇතුළු කිරීමත් ඒවා සම්බන්ධව සමාජ කතිකාවක් ගොඩනැඟීමට ඉඩ සැලසීමත් ප්‍රතිපත්ති සම්පාදනයේ අනිවාර්ය අංගයක් වියයුතුය. එවිට ආණ්ඩු මාරුවීම් සිදුවුවද බාහිරව සහ අභ්‍යන්තරව රජයන් අපහසුතාවයට පත්කරන යූ ටර්න්වලින් මිදීමට හැකිවනු අැත.