ප්‍රතිපාදන වලින් කෙරෙන නීත්‍යානුකූල අල්ලස්!

පහුගිය දවසක මෛත්‍රීපාල ජනාධිපතිතුමා කරපු අපූරු ප්‍රකාශයක් කණට වැටුන. විමධ්‍යගත අයවැය මන්ත්‍රී ප්‍රතිපාදන වලින් කරන සන්තෝසම්/අල්ලස් නවත්වනව කියල. කරනව නං ඒක බොහොම ප්‍රගතිශීලී වැඩපිලිවෙලක්. මෛත්‍රීපාල බොස් මේ වගේ වටිනා කතා කියපු මුල් අවස්ථාව නෙවේ මේක. මහලොකු ඇකඩමික් පොරක් නොවුනට පරිපාලනය ගැන ඔහුගේ තියන ආකල්ප අනෙකුත් නායකයන්ට සාපේක්ෂව හොඳයි කියන්න පුළුවන්. ඒ ජාතියෙ කතාවක් මුලින්ම ඔහුගෙන් දැක්කෙ අමාත්‍ය මණ්ඩලය පත්කරපු වෙලාවෙද කොහෙද කියපු කතාවකින්. එතනදි ඔහු කිව්වෙ යම් යම් ආයතන වල සිද්ධවෙන දේවල් වලට වගකියන්න ඕන ඉහල ඉන්න උදවිය මිසක් පහල ඉන්න උදවිය නෙවේය වගේ කතාවක්.

අපේ අවධානයට යොමුවෙච්ච මෛත්‍රීපාල මහත්තය කිව්ව කතාව තමයි ඔය ප්‍රතිපාදන අල්ලස්. මොනවද මේ ප්‍රතිපාදන අල්ලස් කියන්නෙ?
පාර්ලිමේන්තු, පළාත් සභා සහ පලාත් පාලන නියෝජිතයන්ට සංවර්ධන වැඩ වෙනුවෙන් යම් මුදලක් වෙන් වෙනව. තමන් ඉන්නෙ කොතනද කියන එක අනුව මුදල වෙනස් වෙනව. මේ ප්‍රතිපාදන වලට මොකද වෙන්නෙ?
මේව තනිකරම වගේ යෙදවෙන්නෙ මන්ත්‍රීවරුන්ගෙ ඊනියා 'සංවර්ධන' වැඩ වෙනුවෙන් තමයි. මොනවද මේ සංවර්ධන වැඩ?
හෙන්චයියන්ට මුදල්/භාණ්ඩ ලබාදීම. තමන්ටම මුදල්/භාණ්ඩ ලබාගැනීම! එහෙම පුළුවන්ද?

පළාත් පාලන ආයතන ගැන නං දන්නෙ නෑ. ඒව එයාල හරහාම කෙරෙනව ඇති. නමුත් අනෙක් දෙගොල්ලගෙ මුදල් නං වියදම් කරන්න පුළුවන් වෙන්නෙ ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාල හරහා. වැඩේ වෙන්නෙ මෙහෙමයි. ඔන්න අපි හිතමු කිරි ඉබ්බන්දෙනියෙ තියනව මරණාධාර සමිතියක්. මේ සමිතියට ඕන වෙනව මඩුවක් හදාගන්න ටකරං කොල ටිකක්. ඔන්න ගිහිල්ල කියනව "හිච්චිපුතා" මන්ත්‍රීතුමාට. එයා තමුන්ගෙ ප්‍රතිපාදන වලින් ගානක් වෙන්කරල දෙනව මේ වැඩේට. ඊට පස්සෙ මේ ඊනියා සංවර්ධන යෝජනාව ප්‍රාදේශීය ලේකම් කාර්යාලයට එනව. අපි තමයි එයාට ටකරං කොල අරන්දෙන්නෙ. වගකීම අපි වගේ රජයේ සේවකයන්ට. ‍බැලූ බැල්මට මේකෙ අවුලක් නෑ වගේ උනාට අවුලක් තියනව.

ග්‍රාම සංවර්ධන සමිති, සමෘද්ධි සමිති, මිතුරු සමාජ, ලදරු පාසල් හෙවත් පූර්ව ළමාවිය මධ්‍යස්ථාන, මරණාධාර සමිති, ක්‍රීඩා සමාජ, ගොවි සමිති, පන්සල්, පල්ලි, කෝවිල්, පාසල්.... ආදී අටෝරාසියක් වූ සමිති සමාගම්-ආයතන වලටයි මේ ආධාර යන්නෙ. මුදලින් දීම තහනම්. බඩුභාණ්ඩ වලිනුයි දෙන්න ඕන. ඊට අදාල ටෙන්ඩර් කටයුතු කරන්නෙ අපි.

යෝජනාව සම්මතවුනාට පස්සෙ ඒ බව දන්වන ලියුම් කඩදාසිය එන්නත් කලින් සමිති සමාගම් වල කස්ටිය අපි ලඟට එනව. සමහර වෙලාවට එයාල මන්ත්‍රීතුමාගෙ ලඟට ගිහ වෙලාවයි යෝජනාව සම්මත වෙච්ච වෙලාවයි අතර කාලය දික් වෙනකොට ඉල්ලන බඩු වෙනස් කරනව. යෝජනාවෙ තියෙන්නෙ ටකරං. ඇවිල්ල අහනව වහල නං ගැහුව වතුර බූලියක් ගන්න බැරිද කියල. එහෙම වෙලාවට ඉතිං ආයෙත් පාර්ලිමේන්තුවට හරි පලාත් සබාවට දාල හරි යෝජනාව සංශෝධනය කර ගන්න වෙනව. ඒකත් අවුලක් නෑ කියමුකො.

මේ මන්ත්‍රීවරුන්ගෙන් යමක් ගන්නව කියන එක ගලකින් පට්ටයක් ගන්නව වගේ වැඩක් නෙව. තමුන්ටත් උපකාරයක් නැත්තං එයාලගෙන් ගැනිලි බොරු. අනිත් අත‍ට ඔය සමිති සමාගම් පන්සල් ආදියේ ඉන්නෙ දේශපාලන ගැත්තො කියන එක අමුතුවෙන් කියන්න දෙයක් නැහැනෙ. හරි අයියල අක්කල තමයි ඉන්නෙත්. මේ ‍ගොල්ල මැදිහත් වෙනව ටෙන්ඩර් කැඳවන වෙලාවට.

"මහත්තය අපිට කිට්ටුයි අහවල් කඩෙන් ගන්න පුළුවන් නං..... ගෙනියන්නත් පුළුවන්නෙ" කට්ටියක් එනව ඒ ජාතියෙන්.

"මහත්තය, බඩු නං හැමතැනම තියනව.... ඒත් අහවල් කඩේ නං බඩු හොඳයි..... ඔරිජිනල් බඩු තියෙන්නෙ එතන විතරයි..." තවත් කට්ටියක් එහෙම කියාගෙන එනව.

"ඇත්තම කියන්න මහත්තයෝ දානසාලාව නං හැදුව අමාරුවෙන්...මගේ සල්ලි ටිකකුත් දාල..... සල්ලි ටික ගන්න පුළුවන් නං හොඳයි..... අහවල් කඩේට චෙක් එක ලියාගන්න පුළුවන් නං...... වැඩේ ලේසියි" බොරු නොකියන හාමුදුරුවරු කියන්නෙ එහෙම.

"මහත්තයා..... මේ කතා කරන්නෙ අහවල් මන්ත්‍රීතුමා..... මගේ අර සල්ලි ටිකක් පාස් වෙලා තියනව බඩු ටිකක් බෙදන්න..... පහුගිය දවසක බඩුටික නං දුන්න..... මේ.... අහවල් කඩේට චෙක් එක ලියල දෙනවද?" ඒ ලැජ්ජා නහරෙ කපාගත්ත පලාතෙ මන්ත්‍රීතුමා.

තව තව කතා තියනව මේ ගැන. නමුත් මේ හුඟ දෙනෙක් එන්නෙ බඩු වෙනුවට සල්ලි ගන්න බලාගෙන. අවංකවම බඩු ගන්න එන අයත් ඉන්නව. ඒ මම අර කිව්ව සමිති වල ඉන්න සභාපතිලා ලේකම්ලා....වගේ නිලලත් උදවිය. උදාහරණයක් විදියට ගොවි සමිතියට දෙන වතුර මෝටරය තියෙන්නෙ සභාපතිගෙ ගෙදර පෞද්ගලික පරිභෝජනයට. ලදරු පාසලට හොඳ සෙටප් එකක් ගත්තම ඒක ඉතිං පාලිකාවගෙ ගෙදර මිසක් වෙන කොහේ තියන්නද? [මේ ලදරු පාසල් වගේ පෙද්ගලික ආයතන වලට කරන ප්‍රදාන නං ඉතාම අනවශ්‍ය දෙයක්. එහෙම නං ටියුෂන් පන්ති වලටත් දෙන්න බැරියැ].

මම ඉහලින් කිව්ව ඉල්ලීම් දිනාගන්න බැරිවුන ගමන් ඔය මිනිස්සු සාහසික වෙනව. ප්‍රතිපලය වෙන්නෙ නිලධාරීන්ට මාරුවීම් තර්ජන වගේ දේවල්. එහෙමත් නැත්තං අපිට ඕන භාණ්ඩ අරගෙන දුන්නම පෙත්සම් ගහන්න පුළුවන් බාල බඩු අරගෙන දුන්න කියල. ඊට පස්සෙ ඒ වෙනුවෙන් වග උත්තර බඳින්නත් වෙන්නෙ නිලධාරීන්ට. ඔය සියළු ආපදා වලින් බේරිලා මොනව හරි අරන් දුන්නත් ඒවා විකුණාගෙන කන මිනිස්සු ඕන තරම්. ඒ නිසා මේ වෙනුවෙන් දරන වියදම් වලින් සීයට පහක්වත් ප්‍රයෝජනයක් නෑ කියල කියන්න පුළුවන්.

ජනාධිපතිතුමා කිව්ව උනත් මේ වැඩේ කරන්න පුළුවන්ද කියන එක නං සැකයි. මොකද මේක විශාල පරිමානයේ ජාලයක් නිසා. ලංකාවේ දේශපාලනය බැඳිල තියෙන්නෙ අල්ලස්-කප්පම් එක්ක. ඡන්දය දිනන්න නං බඩු බෙදන්න වෙනව. බඩු බෙදන්නෙ මේ විදියට තමයි. ඡන්දෙ කාලෙට බෙදන්නත්, ඡන්දෙ නැති කාලෙට කලින් බෙදපු බඩු වල සල්ලි ඉල්ලන්නත් ලැජ්ජා නැති දේශපාලකයන් ඉන්න මෙහෙව් රටේ මොකද වෙන්නෙ කියල බලං ඉන්න එකයි කරන්න තියෙන්නෙ.