දෙව්දත් නිකාය ඉදිරියේ ථේරවාදී බුදු දහම.

මේ දිනවල කුමන හෝ රූපවාහිණී විකාශයක රාත්‍රී ප්‍රවෘත්ති නැරඹූ විට අනිවාර්ය අංගයක් දැකගතහැකිය. එනම් උග්‍ර ජාතිවාදී රෝගය සෑදුන උන්මත්තකයන්ගේ සාමකාමී නොවන විරෝධතාවයක්, පහරදීමක්, අලාභහානි කිරීමක් වැනි සිද්ධියකි. මෙහි වඩාත්ම අවධානයට ලක්වන්නේ මහා කාරුණික බුදුරජානන් වහන්සේගේ චීවරය ශරීරයට පො‍රවාගත් අයවලුන් ගිහියන්ට අන්ත ආකාරයට හැසිරෙන බවත් ගිහියන්ට ඉදිරියෙන් මොවුන් ගමන් කරන බවත්ය. අයිපීඑල් තරගාවලියට සහභාගීවන ක්‍රීඩකයන් හට කුණු බිත්තර ගහන්න යයි දේශනා කරන ගලගොඩඅත්තේ ඥානසාරගේ පටන් පැපිලියාන ෆැෂන්බග් ආයතනයේ සීසීටීවී කැමරාවට ගල්පහරදුන් චීවරධාරියා දක්වා සියල්ලන් හැසිරෙන්නේ එකම ආකාරයටය. ඊයේ දිනයේ ක්‍රිකට් ආයතනය දක්වා පැමිණි චීවරධාරීන් ඇතුළු අන්තවාදීන් ප්‍රකාශ කලේ පිරිත්නූල් බැදීමට මෙන්ම කැපීමටද ඔවුන් සූදානම් බවයි.

ගිහියන් කෙසේ වෙතත් ශාක්‍ය කෝලිය යුද්ධය සමථයකට පත්කල පරපුරේ පැවිද්දන් පවා මෙසේ හැසිරීමට හේතුව කුමක්ද?
වර්තමාන පැවිද්දා යනු පැවිදි වීමේ මූලික අරමුණෙන් බැහැරවී අන්‍ය අපේක්ෂාවන් සාක්ෂාත් කරගැනුමට වෙහෙසෙන්නෙකි. අද පැවිදි වන බොහෝ කුඩා දරුවන් එක්කෝ දෙමාපියන්ගේ කැමැත්ත මත හෝ ක්ෂණිකව ඇතිවන කැමැත්තට පැවිදි වන්නන් මිස ජීවිතාවබෝධයෙන් පැවිදි වන්නන් නොවේ. එසේම අගහිඟකම් හේතුවෙන් පැවිදිවී අධ්‍යාපනය ලැබීමේ අපේක්ෂාව ඇත්තන්ද බොහෝය. වයස දහඅට ඉක්මවා පැවිදිවූවන් ඇත්තේ අල්පයකි. මෙසේ පැවිදි දිවියට ඇතුල් වන්නන් එක් අවස්ථාවකදී තීරණාත්මක අවස්ථාවකට එළඹේ. එනම් තම පැවිද්ද තවදුරටත් රැකගන්නේද නැතිනම් ඉන් ඉවත් වන්නේද යන කාරණයට ඔහු මැදිවීමයි. මෙහිදී උපැවිද්ද තෝරාගන්නවුන් ගැන ප්‍රශ්නයක් නැත. ඔවුන් සංඝ සමාජයේ නීතිරීති වලින් මිදී වඩා පහසු ගිහි ජීවිත ගතකරති.

තවදුරටත් පැවිද්ද ආරක්ෂා කරගන්නවුන්, එසේ කිරීමට බලපාන හේතු අතර මූලික වන්නේ ඒ වනවිටත් ඔවුන්ට ලැබෙන සිවිල් සමාජයට කලහැකි බලපෑමේ ප්‍රමාණයයි. බුදුන් වහන්සේ දේශනා කර ඇති පරිදි කාම තෘෂ්ණාවෙන් ඇවිද යන්නා-පහන්සිලට ඇදීයන පළඟැටියා මෙන් මොවුන්ද බලය,ධනය,ලිංගිකත්වය... සොයමින් තව තවත් ලෞකික පක්ෂයට නැඹුරු වීම අනිවාර්ය වේ. මෙහි අවසාන ප්‍රථිපලය වන්නේ සංඝ සමාජය ගැන, සිව්පසයෙන් සංග්‍රහ කිරීමේ රීතියෙන් බැඳී ඇති ගිහියන් තුල ඇතිවන කලකිරීමයි.

මේ සංඝ සමාජයට සිංහල බෞද්ධයන් මත ඇතිකල හැකි පීඩනය-බලපෑම කෙමෙන් ගිලිහෙන අවධියකි. උද්ඝෝෂණයකදී බැටන් ප්‍රහාරයට ලක්වන ස්වාමීන් වහන්සේලාද ඔවුන් අතින් ටොකුපහරට ලක්වී හිස් වැසුම අහිමි කරගන්නා ‍පොලිස් නිලධාරියාද මේ සියල්ල රූපවාහිණියෙන් නරඹන සාමාන්‍ය මිනිසාගේ අගෞරවයට සංඝ සමාජය ලක්වීම පාලනය කිරීමට නොහැකිය. පසුගිය සමයේ සංඝ්‍යා වහන්සේලා මැතිවරණයට තරගකිරීම මෙය තවත් තීව්ර කිරීමට හේතු විය. මේ වනවිට කතෝලික අගරදගුරුගේ කේවල් කිරීමේ බලයටත් පහලින් සංඝ්‍යාගේ බලය පැවතීමේ හේතු මේවාය.(අගරදගුරුගේ බලය පහලින් තිබිය යුතු යයි මින් අදහස් නොකරමි).මේ කුණාටු හමුවේ තවදුරටත් තම බලය රැකගතයුතු යයි සිතන චීවරධාරීන්, ගොදුරුකරගැනීමට ඉතාමත් පහසු, අන්තවාදීන් තම ක්‍රියාදාමයට එක් කරගනී. ඉන්පසු ඇතිවන තත්වයයි මේ වනවිට අපි දකින්නේ.

මේ තත්වයට හේතුවන අනෙක් ප්‍රධාන හේතුව රජයේ ක්‍රියා කලාපයයි. ඉන්ධන මිල වැඩිවීමෙන් පටන්ගන්නා භාණ්ඩ මිල ඉහල යාමත් සමඟ ඇතිවිය හැකි ජනතා අසහනයත් ගොවියන් ධීවරයන් වැනි සමාජයේ බහුතරය නියෝජනය කරන ස්ථරවලින් එල්ල විය හැකි විරෝධතා සමනය කිරීමටත් යම් ක්‍රමවේදයක අවශ්‍යතාවය පවතී. කිහිප වරක් බලයට පත්වීමේදී මෙන්ම බලය පවත්වා ගැනීමේදී භාවිතා කල-කලහැකි ලෙහෙසිම ක්‍රමවේදය දේශප්‍රේමය බව පසක්කොට ගැනීමට රජය සමත්වී ඇත. පොලිස් නිලධාරීන් ඉදිරියේදී අන්‍යන්ගේ දේපලවලට හාණිකොට පසුව සමාදානය ඇතිකරගැනීමට ආශිර්වාද කිරීමට තරම් බලයක් ඇත්තේ පවතින රජයට පමණි. එහිදී තාවකාලික වශයෙන් රජය සාර්ථකය. බඩුමිල ගැන වොයිස් කට් නැතත් හලාල් ගැනත් අයිපීඑල් යන අපේ ක්‍රිකට් ක්‍රීඩකයන්ටත් එරෙහිවත් ඕනෑතරම් වොයිස්කට් ප්‍රවෘත්ති තුලින් නැරඹිය හැකිය. මොවුන්ගේ තාවකාලික ක්‍රියාකාරකම් හමුවේ ආණ්ඩුව නිහඬවුවද මීලඟ මානව හිමිකම් කොමිසම හමුවේ වන්දි ගෙවීමට සිදුවන්නේ පොලියත් සමඟය. මෙම තත්වයේ ඇති වඩාත් අයහපත් බලපෑම නම් මධ්‍යස්ථ මතධාරීන්ට මොවුන් නිසා තම මතය ඉදිරිපත් කිරීමට ඇතිවන බාධාවයි. උදාහරණ ලෙස අන්තවාදී ලෙස මුස්ලිම් විරෝධයේ යෙදෙන සිංහලයන් වැඩිවත්ම මුස්ලිම් ආගම ගැනත් කුරාණය ගැනත් සාධාරණ ලෙස සංවාද කලවුන්ට තම කාර්ය කල නොහැකි තත්වයක් ඇතිවීමයි. [බ්ලොග් අවකාශයෙන්ම උදාහරණ දිය හැකිය -බුවාට දැන් කතා කිරීමට සිදුව ඇත්තේ කුරාණයේ අවුල් ගැන නොව අයිපීඑල් විරෝධීන් ගැනය].

මේ වනවිට බෞද්ධයන් ප්‍රථිශතය ලෝක ජනගහනයෙන් සීයට හයක් පමණ පිරිසකි. එයින්ද වැඩි කොටස මහායාන ධර්මය අදහන්නන්ය. යුරෝපයේ බෞද්ධයන් සීග්‍රයෙන් වැඩිවන බව අප පුරසාරම් දෙඩුවද ඉන් බහුතරයද මහායානිකයන් මිස ථේරවාදීන් නොවේ. Tuesday Lobsang Rampa නමින් ටිබෙට් දේහයේ පැවිදි වී ලෝක ප්‍රසිද්ධ වූ මහායාන භික්ෂූන් වහන්සේ(ගිහි නම Cyril Henry Hoskin) තම Tird eye නම් ග්‍රන්ථයේ සඳහන් කරන පරිදි ඔහු පැවිදි වීමට මහායානය තෝරාගන්නේ මහායාන භික්ෂූන්ගේ ඇති තැන්පත් ගතියත් සාමනේර භික්ෂූන්ට පවා ගරුකරන ස්වභාවයත් නිසාය. එබැවින් යමෙක් ථේරවාදයේ ආරක්ෂාව ගැන කථා කරන්නේ නම් ඔහු කලයුත්ත බුදුන් වහන්සේ දෙසූ ධර්මයට අනුකූලව හැසීරීම මිස අන්‍යාගමිකයන්ට ගල් ගැසීම නොවේ.