සාමකාමී මැතිවරණයේ ඡන්ද රාජකාරි කලහැටි!

මෙදා ඡන්දෙ සාමකාමියි. වෙන කවරදාටත් වැඩිය සාමකාමියි. ඒ වගේ සාමකාමී වටපිටාවක ඡන්ද රාජකාරී කරන්න ලැබෙනව කියන්නෙත් ‍ලොකු දෙයක්. රාජකාරිය ඉෂ්ට කිරීමේදී අවුරුදු දහයක විතර මගේ සේවා කාලය තුල ඔය කටු කන බල්ලෙක් එහෙම ඇවිත් පොඩි පොඩි අරියාදු කලා හැරෙන්න ලොකු ලොකු ප්‍රචන්ඩ ක්‍රියාවලට මුහුණ දෙන්න නොලැබුන බවත් කියන්න ඕන.

ඒ වගේම ගියවර තිබුන ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන ලඟ රතිඥ්ඥා දැල්වීම්, මනාපය සලකුණු කල කුඩා කඩදාසි විසිරවීම වගේ දේවලුත් තිබුනෙ නෑ. නීතිය ක්‍රියාත්මක කරන්න පොලිසියට බලය දීල තිබුන නිසා ඡන්ද මධ්‍යස්ථානය අවට පෝස්ටර් කටවු‍ට් ආදිය තිබුනෙත් නෑ. ජනාධිපතිවරණයේදි නං ඡන්ද විමසීමේ දිනයට කලින් දවසෙ ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන අවට ශුද්ධ කරන්න වෙනම පිරිසක් යොදවල තිබුන.

මගේ ඡන්ද මධ්‍යස්ථානය තිබුනෙ ගෙදර ඉඳල කිලෝමීටර තිහක් හතලිහක් විතර දුරින්. කලින්දා හවස දෙක විතර වෙද්දි අදාල තැනට ලඟාවුනා. ඊට පස්සෙ ඉතිං නෝනල ටිකක් අල්ලගෙන සම්පූර්ණ කරන්න පුළුවන් ආකෘතිපත්‍ර ආදිය සම්පූර්ණ කරල SPO මහත්තයට පොඩි සප් එකක් දුන්න. ඊට පස්සෙ රාලහාමි නෝනගෙ වතුර බැරල් එකෙන් ඇඟපත එහෙම හෝදගෙන රැය ගෙවාගන්න විදිය ගැන කල්පනා කලා. මෙදා ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයට දාපු නිලධාරී මණ්ඩලය නං අන්තිමයි. කාන්තාවන්ම එකොලහක් හිටිය. පිරිමින්ට හිටියෙ මමයි SPO මහත්තයයි තව දෙන්නෙකුයි විතරයි. ඒ මදිවට ග්‍රාම නිලධාරී තනතුරේ හිටියෙත් නෝන කෙනෙක්. SPO මහත්තය රහමෙර පාවිච්චියක් නැහැ. එයා ගෝලය විදියට අරගෙන ඇවිල්ල හිටියෙත් ඥාති පුත්‍රයෙක්. මාම ඉන්න තැන බොන්න බෑ කියල බුවාත් මඟහැරිය. පොලිසියෙ රාලහාමිලාටත් උපදෙස් ලැබිච්ච විදියට එයාලත් අමුවෙන් ඉන්න තීරණය කරල. අන්තිමට මමයි අනිත් ඉස්කෝලෙ මහත්වරු දෙන්නයි හීනියට අනුමත වෙලා නිදාගත්ත.

මෙදා ඡන්ද පත්‍රිකාව අඩියක් විතර දිගයි. හුඟ දෙනෙකුට එකවරම සලකුණ බලාගැනීමත් අමාරුයි. සමහර වෙලාවට (වයසක අය එහෙම ආවම) සෑහෙන්න තදබදයක් ඇතිවෙනව. ඡන්ද පත්‍රිකාව මෙච්චර ලොකු වෙන්නෙ ඇයි?
හේතුව වැඩි පක්ෂ/ස්වාධීන කණ්ඩායම් සංඛ්‍යාවක් මැතිවරණයට ඉදිරිපත් වීම. ඒකටත් හේතු තියනව.

♠ තමන්ගෙ ඡන්දපොල නියෝජිතයන් ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන වලට පත් කිරීම.
♠ ගණන් කිරීමේ මධ්‍යස්ථාන වලට නියෝජිතයන් පත්කිරීම.
♠ පක්ෂයක ලැයිස්තුවක් ප්‍රතික්ෂේප වූ අවස්ථාවක වෙනම ලැයිස්තුවකට ඡන්දයට ඉදිරිපත් වීමේ හැකියාව ලබාගැනීම.
♠ ඡන්දය ඉල්ලීම තුලින් යම් යම් වරප්‍රසාද ලබාගැනීම. (ගුවන් විදුලි සංවාද ආදිය-දැනට එතරම් ක්‍රියාත්මක නොවේ)

මේවායේ අවසාන ප්‍රතිපලය තමයි ඡන්ද පත්‍රිකාවේ දිග වැඩිවීම. දිග වැඩිවුනා කියන්නෙ වියදමත් වැඩියි. ගණන් කිරීමට ගතවන කාලයත් වැඩියි.
මේකට විසඳුම විදියට මගේ යෝජනාව නම් මේ අනවශ්‍ය ස්වාධීන කණුඩායම්-පක්ෂ ඉදිරිපත් වීම වැලැක්වීමට පියවර ගැනීම.

♣ ගණන් කිරීමේ මධ්‍යස්ථාන-ඡන්ද මධ්‍යස්ථාන ආදිය සඳහා පක්ෂයකට ඉදිරිපත් කල හැකි නියෝජිතයන් ප්‍රමාණය වැඩි කිරීම.
♣ ඡන්ද ලැයිස්තුවක් ප්‍රතික්ෂේප වූ විට (අදාල කාලය තුලදී) යලි ඉල්ලුම් කිරීමට අවස්ථාව ලබාදීම.
♣ ඇප මුදල් ප්‍රමාණය ඉහල දැමීම. මෙමඟින් නිකරුනේ ඉදිරිපත් වන ලැයිස්තු අවම කිරිම හා යම් ප්‍රතිශතයක් ලබාගත් විට ඇප මුදල් ලබාදීම. (යම් ලැයිස්තුවකට ලැබෙන ඡන්ද ප්‍රමාණය අපේක්ෂකයන්ගේ සංඛ්‍යාවටත් අඩු නම් ඡන්දයට ඉදිරිපත් වීමේ තේරුමක් තිබේද?)

මේවගේ යෝජනා කිහිපයක් ක්‍රියාත්මක කිරීමෙන් ඡන්ද පත්‍රිකාවේ දිග අඩුකරගන්න පුළුවන්. එහෙම වුනාම අවලංගු වන ඡන්ද ප්‍රමාණයත් අඩු කරගන්න පුළුවන්.

සුළු සුළු ආබාධිත අයගේ ඡන්දය සලකුණු කරන්නත් අපි උපකාර කලා. අත වෙව්ලන වයසක උදවිය එහෙම ඡන්දය සලකුණු කරන්න කියල ඉල්ලනව. එයාලගෙ ඡන්දය ලකුණු කරල දුන්නට පස්සෙ එයාල ඒක ඡන්ද පෙට්ටියට දාන්න ඕන. එතනදිත් පොඩි පොඩි ගැටළු ඇති නොවුනාම නෙවේ.
ඔන්න සමහර වයසක ආච්චිලා සීයලා එනව ඡන්දෙ ලකුණු කරල දෙන්න කියාගෙන. කාටද දෙන්න ඕන කියල ඇහැව්වම අතේ ගුලි කරගෙන ඉන්න කොලයක් දෙනව. ඡන්ද මධ්‍යස්ථානයට එවැනි දේවල් ගේන්න අයිතියක් නැති නිසා අපිට ඒව බලන්නත් බෑ. ඒ අයට අංක මතක තියාගන්නත් බෑ!
තවත් සමහරු කෙලින්ම කියනව අහවලාට ඡන්දෙ දෙන්න කියල. "නාමල් මහත්තයට දෙන්න" "සජිත්ට දෙන්න" "නිරූපමාට දෙන්න"....
මෙහෙම කිව්වට අපි දන්නෙ නෑ නෙව මේ උදවිය මොන පක්ෂෙද කියල. ඇත්තටම දැනගත්තත් ඒ වගේ ඉල්ලීම් වලට එකඟ වෙන්න බෑ. අපේ කාර්ය වෙන්නෙ "එයාල කියන පක්ෂයට හෝ සලකුණට හා මනාප අංකයට/අංක වලට එයාලගෙ කැමැත්ත සලකුණු කිරීම" පමණයි. මනාප අංක කියාගන්නම බැරි අයගෙන් පක්ෂය අහගෙන මනාප නැතිව සලකුණු කල අවස්ථාත් තිබුන. ඒ වගේම සිහි මඳ ගතිය ඇති කෙනෙක් සහ මන්ද මානසික අයෙකුටත් ඡන්දය සලකුණු කලා.

හැබැයි මම හිතන විදියට "ඡන්ද අයිතිය හිමිවිය යුත්තේ අඩුම තරමින් තමන්ගේ කැමැත්ත කාටද කියල කියන්න පුළුවන් අයට" පමණයි. ඒ හැකියාව නැති අයට ඡන්ද බලය දීම කියන්නෙ නියෝජිත ප්‍රජාතන්ත්‍රවාදය නං නෙවේ.